Araştırmayı yapan üniversiteler:

  • Adana Çukurova Ziraat Fakültesi Toprak Besleme ve Bitki Besleme Besleme Bölümü
  • Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Toprak Bilimi Ve Bitki Besleme Bölümü
  • Isparta Sülayman Demirel Üniversitesi, Ziraat fakültesi, Toprak Bilimi Ve Bitki besleme Bölümü
  • Erzurum Üniversitesi, Ziraat fakültesi, Toprak Bilimi Ve Bitki Besleme Bölümü
  • Ordu Üniversitesi, Ziraat fakültesi, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü
  • Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü
  • Ordu Üniversitesi, Ziraat fakültesi, Toprak Bilimi Ve Bitki Besleme Bölümü

Bor madeni dünyada en çok ülkemiz de çıkmaktadır. %73 dür. Diğer ülkelerde ise toplamda %27 dir. Dünya’ya yetecek 1000 yıllık rezerv bizdedir. Bor elementi tam anlamı ile kullanılmamaktadır ve faydaları bilinememektedir.  Araştırmalar devam etmektedir. Her yeni gün yeni buluşlara, yeni icatlara gebedir. Yeni teknolojik gelişmelerle birlikte Bor elementi 550 kalem de kullanılmaya başlanılmıştır.

Bor tabiatta yaklaşık 230 çeşit BOR minerali vardır. Bor minarelleri genellikle Na, Ca,Mg gibi bor alkali metallerle birleşik hiratlı boratlardır. Kelomanit (2CaO, B2O3, 5H2O) Uleksit (Na2O, 2CaO, 5 B2O3 16H2O), Tinkal (Na2O, B2O3,10HO) Gibi Kalsiyum veya Sodyum boratlar en önemlileridir.

BOR: Ağaçların, sebzelerin ve bitkilerin büyüme gelişmeleri için gerekli bir mikro elementtir. Bor un bitkideki noksanlık ve fazlalık aralıkları birbirine çok yakındır. Bor gübrelemesinde meyvenin sebzenin ve bitkinin isteği dikkate alınmalıdır. Bor gübrelemesiyle meyvelerde sebzelerde ve bitkiler de bozuk şekilli oluşumların azaltılarak ekonomik kayıpların azalmasına ve meyve kalitesinesin artırılmasının mümkün olabileceği ortaya konmuştur. Optimum büyüme ve verimlilik sağlanabilmesi için bitkiler de BOR un yeterli miktarda bulunması gerekir.

BOR ELEMENTİ BİTKİ DE, MEYVE DE, SEBZE DE YUKARIYA DOĞRU TAŞINMASINDA TRANSPİRASYON UN ETKİLİ OLDUĞU SAPTANMIŞTIR

(Topraktaki vitamin minareleri Kök vasıtası ile bitkinin meyvenin sebzenin uç noktasına kadar sulu ile taşınmasıdır.)

Bor eksikliği öncelikli bitkilerin büyüme noktalarına zarar verdiği için bitkiler, sebzelerde ve meyvelerde büyüme çok yavaşlar. Eksikliğin çok şiddetli olması halinde büyüme noktaları ölür ve büyüme tamamen durur.

BU NEDENLE BİTKİSEL ÜRETİM DE BOR VAZGEÇİLMEZ BİR MİKRO ELEMENTTİR

BOR özellikle tohum bağlama ve meyve gelişimi olmak üzere bitki büyüme ve gelişiminin her aşamasında mutlak gerekli bir besin elementidir. Ancak Bor un bitkiler tarafından alımını etkileyen en önemli toprak özelliği toprak PH sıdır. Toprak PH ın deki artış veya gereğinden fazla kireçlenmeye bağlı olarak bitkilerde BOR alımı azalmaktadır. Diğer elementlerle (N, P, K, Mg, Al, Zn) olan interaksiyonu bitkiye olan yarayışlılığını etkiler.

Bor un doğrudan proton verici rol oynayarak ve hücre zarı yapısı ve fonksiyonlarına etki ederek canlı sistemlere katkıda bulunduğu tespit edilmiştir. Bor, bitkilerin büyüme ve gelişiminde gerekli olan bir elementtir. Siyanobakterilerin azot (N) döngüsünde Bor da kullandıkları bilinmektedir.( Ho .., 2000)

Bitkilerin Bor’un pasif absorpsiyon yolu ile B(OH)3 Şeklinde aldıkları bilinmesine rağmen, biraz da olsa aktif absorpsiyon yolu ile B(OH)4 şeklinde de alınır. Bor bitkilerde tepe noktalarına kadar ksilem iletim boruları içerisinde taşınır. Bor un alınması ve iletişim borularında taşınması bitkinin su alımı ile yakından ilgilidir. Bu yüzden bitkilerin Bor alımlarında önemli farklılıklar vardır. Bitkiler topraktan Bor alımlarına göre farklılıklar göstermektedirler. Bu farklılığın sebebi büyümeleri için farklı miktarlarda Bor’ a ihtiyaç duymalarıdır.

Bor eksikliği öncelikle büyüme noktalarına zarar verdiği için bitkilerde büyümenin yavaşlamasına neden olur. Bor un bitki bünyesindeki hareketi çok az olduğundan yaşlı kısımlardan genç ve yeni gelişmekte olan kısımlara hareket edemez ve Bor eksikliği ilk olarak genç kısımlarda ortaya çıkar. Genç yapraklar büzülüp kıvrılır, çoğu zaman kalınlaşır ve koyu mavi, yeşil bir renk alır. Boğum araları kısalır, büyüme bodurlaşır, bitki çalılaşmış bir görünüm kazanır. Transpirasyondaki düzensizliğin bir yansıması olarak yapraklar ve dallar kolay kırılabilen gevrek bir yapı alır. Bor eksikliğinin ileri aşamalarında büyüme noktaları ölür, genelde büyüme olumsuz şekilde etkilenir.

Tomurcuk, çiçek ve meyve gelişimi azalır ya da tamamen durur. Yaprak sapları ve gövde kalınlaşır. Yumru köklü bitkilerde yumruların depolanmaları sırasında öz çürüklüğü meydana gelir. Pazar özelliklerini yitirmiş olurlar.

Bor eksikliğini hafif şekilde gösteren bitkilerin vejetatif gelişmesine göre döllenmeleri ve üremeleri olumsuz şekilde daha fazla etkilenir. Çiçek oluşumu geriler, tomurcuklar gelişimini tamamlayamaz, polenler kısır, tohumlar zayıf buruşuk ve deforme olur. Çiçek sayısı ve büyüklüğü belirgin bir şekilde azalır. Bor takviyesinin badem, zeytin, elma, vişne gibi çeşitli meyve türlerinde verimi artırdığını göstermektedir. Açan çiçeklerin meyve tutumunun da fazla olmasına bağlıdır.

ABD de badem yetiştirilen bahçelerde sonbaharda yapraktan Bor püskürtülmesi olağan bir uygulama haline gelmiştir. Bor uygulaması sonucu elde edilen verim artışı, özellikle çiçeklenme döneminde geçici bir süre için ihtiyaç duyulan yüksek miktarda Bor un, toprak ve yapraktan takviyesi ile karşılanmasından kaynaklanmaktadır. Bu bakımdan meyve yetiştiriciliğinde toprak ve yapraktan bor uygulanmasının büyük önemi bulunmaktadır. Bor eksikliğinin iri taneli yer fıstıklarında düşük verimlere neden olduğu belirtilmiştir. Yerfıstığında eksikliği en çok görülen mikro elementlerden birisi de Bor dur.

Tarım da bor minarelileri bitki örtüsünün gelişmesini artırmak veya önlemek maksadıyla, biyolojik gelişim ve kontrol kimyasallarında kullanılmaktadır. Bor minareleri küflenmeyi önlemek amacıyla, yapay gübre üretiminde, yavaş eriyen gübre üretiminde, bakterisit ve fungusit olarak kullanılmaktadır. Aromatik bileşiklerini mükemmel bir böcek öldürücü olarak buldu.

Bor Gübresi temel bir bitki meyve ve sebze besini olduğu için, gübre elementi olarak da uzun zaman incelemeye alınmıştır.
Bor eksikliğinin birçok ülkede ekilen hububat ürünlerinde verimin düşük olmasını sebep olmuştur.

Ülkemiz deki çiftçilerimizin bilmesi gereken çok önemli bir bilgidir. Topraklarımızın yaklaşık;

% 85,5 inde yüksek PH,
% 56,4 ünde aşırı kireç,
% 61,9 unda ağır bünyeli killi – tın- kil
% 94 ünün de organik madde bakımından çok düşük seviyede

Bu veriler ışığında Bor un tarımsal üretim de ürün artırıcı olarak kullanmanın bir kat daha önemini artırmaktadır.
BOR Yapraklardan alınması son yıllarda üretim de ürün kalitesinin geliştirilmesi ve verimin artırılmasında bitki besin elementlerinin yapraktan uygulanması önemli yöntemlerden biri olmuştur.

Yüksek toprak PH sı, su yetersizliği, yıkanma, diğer besin elementleri arasındaki dengesizlikler, sığ toprak profili, toprak sıkışması, fiksasyon, topraktan uygulamada geç kalınması, vb. gibi farklı toprak şartlarından dolayı bitki besin elementlerinin kökler vasıtası ile alınamadığı durumlarda yapraktan uygulama, bitkilerin besin elementi ihtiyaçlarının karşılanmasında sıklıkla ve başarıyla kullanmaktadır. Bor un bitki de sayısız işlevi bulunmaktadır.

Bor noksanlığı mısır bitkisinde yeşil aksam ve kök gelişmesinde, tepe püskülü ve koçan püskülü oluşumunda, yapraklardan koçana şeker taşınmasında, polen tüplerinin ve tohum oluşumunda önemli olduğu bildirilmiştir. Dane olgunlaşma döneminde BOR uygulaması sap, kök ve bitki boyuna göre dane verimi ve koçan başına tane sayısı üzerine daha belirgin bir etkisinin olduğu bulunmuştur. Örneğin, Bor uygulaması yapılmadığı durumda koçan başına ortalama tane 0,4 g adet iken, aynı değer Bor uygulamasında 410 adet olduğu saptanmıştır. Bu değerlere göre bitki başına dane verimi B0 uygulamasında 0.5 B20 uygulamasında 72,3 gr olduğu belirlenmiştir.

Üniversitelerin çalışmaları aşağıdaki meyve ve sebze bitkilerde olmuştur.

  • Antep Fıstığı
  • Yer Fıstığı
  • Şeker kamışı ve pancarı
  • Mısır
  • Kaba yonca
  • Turp
  • Karnı bahar
  • Kuşkonmaz
  • Kereviz
  • Çilek
  • Elma
  • Zeytin
  • Üzüm
  • Tütün
  • Pamuk
  • Ve tüm meyve ağaçlarıdır.

BOR SIVI GÜBRE NİN FAYDALARI:

  • Köklendirir Yeni Kökler çıkarır oluşturur ve filizleri çoğaltır.
  • Çiçek oluşumu sağlar
  • Dölleme yaptırır ve dişi erkek i eşit miktarda çıkarır.
  • Meyve tutumu çoğaltır, sık tutum yapar
  • Şekil bozukluğu yaptırmaz, olmaz
  • Kara lekelenme yaptırmaz, olmaz
  • Taneleri iri yapar, lezzet artar, raf ömrü çok uzar.
  • Meyveleri satış rekoltesini yükseltir. Kalitesini artırır.
  • Meyve parlak olur. Albenisi iyi olur.
  • Ağaçlarda ki gövde temizlenir pürüzsüz olur.
  • Ağaç gövdeleri soluk alıp verir gözenekler çalışır hale gelir.
  • Kök hastalığı ve uyuz mantar gibi hastalıklar olmaz. Sağlıklı hale gelir
  • Meyve artışı % 50 — 150 arası daha fazla olur.

YUKARI DAKI ÖZELLİKLER SEBZELERDE VE BİTKİLER DE AYNI ETKİYİ GÖSTERİR…